Dr.G
xin chào các bạn.
Chắc
hẳn các bạn đã từng xem qua bộ phim hoạt hình “Inside Out” rồi phải không ? Đây
là bộ phim nói về câu chuyện của những tế bào đang tồn tại bên trong con người
chúng ta, nhưng nội dung bộ phim chỉ đơn thuần là sự tưởng tượng cho dù nó bắt
nguồn từ thực tế.
Chúng
ta được sinh ra cùng với những vi sinh vật và chúng cùng tồn tại bên trong cơ
thể của chúng ta mãi cho đến tận bây giờ. Cũng giống như nội dung của bộ phim
đã được đề cập ở trên chúng cũng gây ảnh hưởng đến não của chúng ta. Vì thế chúng
ta hãy bắt đầu tìm hiểu thêm về câu chuyện của microbiome nhé.
NHỮNG VI SINH VẬT LÀM THAY ĐỔI HÀNH VI CỦA CHÚNG TA
Có lẽ
đã có nhiều bạn biết rằng đường ruột và não có liên kết với nhau, nhưng cũng có
không ít bạn nghĩ rằng não của chúng ta sẽ đưa ra những chỉ thị và đường ruột sẽ
làm theo những chỉ thị đó. Tuy nhiên gần đây lại nổi lên phương pháp tiếp cận
“từ dưới lên”, hay còn gọi là “từ ruột đến não”, hoặc “ruột vận hành não bộ” và
chính phương pháp này đang dần làm thay đổi suy nghĩ vốn có từ trước đến giờ của
chúng ta.
Những
điều này đều bắt đầu từ những nghiên cứu tiêu biểu dưới đây :
Một
số ký sinh trùng ở chuột làm vật chủ rời bỏ nơi ẩn nấp tối tăm và tiến ra thế
giới bên ngoài vào ban ngày mà không một chút sợ hãy, không những vậy chúng còn
tạo mùi dẫn dụ mèo đến và làm mèo dễ dàng thấy được vật chủ.
Hơn
nữa có một châu chấu bị “tẩy não” bởi những ký sinh trùng có trong cơ thể của
chúng, bắt chúng phải nhảy từ trên cao xuống nước để những ký sinh trùng này có
thể giao phối với nhau và đẻ trứng.
Ngoài
ra còn có một số loại nấm mốc làm những chú kiến biến thành những “xác sống” và
đi lang thang vô định cho đến khi kiệt sức mà chết và những loại mốc này sẽ ăn
cơ thể đã chết của kiến và biến mất.
Tất
cả những hiện tượng này đều là những ví dụ cho thấy việc vi sinh vật có thể điều
khiển vật chủ như thế nào. Thật đáng sợ phải không các bạn ? Còn trường hợp của
con người thì sao nhỉ ? Dĩ nhiên con người chúng ta cũng sẽ giống như vậy.
Chính
những vi sinh vật này sẽ gây ra các ảnh hưởng và phản ứng cho chúng ta như : cảm
giác bất an, chứng trầm cảm, nhận thức xã hội, căng thẳng. Trước đó Dr.G cũng
đã giới thiệu với các bạn bài về việc vi sinh vật đóng vai trò quan trọng đối với
chứng rối loạn tự kỷ, các bạn còn nhớ không ?
VI SINH VẬT ĐIỀU TIẾT TÂM TRẠNG : CĂNG THẲNG, CHỨNG TRẦM CẢM, CẢM GIÁC
BẤT AN
Theo
một nghiên cứu đã được báo cáo cho biết chứng rối loạn cảm xúc cùng với những bệnh
liên quan đến thần kinh đều có liên quan đến những rối loạn của hệ tiêu hóa. Ví
dụ cụ thể nhất là trường hợp của những bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích
đều có những triệu chứng khác đi kèm và họ thường điều trị bệnh bằng thuốc chống
trầm cảm.
Theo
một kết quả nghiên cứu gần đây về hệ vi sinh vật của trẻ từ 18 ~ 27 tháng tuổi cho
thấy sự tồn tại của những vi khuẩn đặc biệt có thể làm giảm khả năng điều tiết
cảm xúc của trẻ. Nhất là trong trường hợp của bé trai còn rõ ràng hơn nữa.
Bên
cạnh đó sự căng thẳng cũng bị ảnh hưởng theo nhiều cách bởi những vi sinh vật
bên trong cơ thể và não bộ, sự ảnh hưởng này bắt đầu từ trong tử cung của người
mẹ. Ví dụ khi người mẹ bị căng thẳng hoặc bị cảm nhiễm trong quá trình mang
thai cũng có liên quan đến các bệnh về thần kinh giống như chứng rối loạn tự kỹ
hoặc chứng tâm thần phân liệt ở trẻ.
Như
vậy khả năng đối phó với căng thẳng
sẽ được quyết định từ trước khi trẻ sinh ra. Mặc dù sau khi sinh, hệ vi sinh vật
của trẻ vẫn còn non nớt nhưng theo thời
gian chúng sẽ thay đổi rất nhanh. Chính vì thế nhiều nhà nghiên cứu cũng khuyến
cáo rằng sự căng thẳng phát sinh ở giai đoạn này cũng có liên quan đến những căn
bệnh về não sau này.
Vì
thế cũng có thể nói chứng trầm cảm và sự bất an có liên quan đến hệ vi sinh vật.
Có lý thuyết cho rằng trầm cảm là một trong những bệnh viêm ảnh hưởng đến hệ vi
sinh vật. Khi đường ruột bị tổn thương sẽ
xuất hiện chứng viêm và dĩ nhiên cũng có liên quan đến các bệnh trầm cảm, tâm
thần phân liệt, rối loạn tự kỷ.
Thí
nghiệm ở động vật cũng cho thấy khi cấy vi sinh vật vào chuột thì những chú chuột
này cũng bị lây nhiễm sự bất an từ những chú chuột khác. Bên cạnh đó cũng đang
có một nghiên cứu trên 37 người mắc chứng trầm cảm và 18 người không mắc chứng
bệnh này để tìm hiểu về mối quan hệ tương quan về cảm xúc và sự thay đổi của vi
sinh vật trên nhiều phương diện.
Hiện
giờ đã có kết quả chứng minh khi thử nghiệm trên động vật cho thấy probiotics
có thể làm giảm hành vi của chứng trầm cảm tương tự như thuốc điều trị bệnh trầm
cảm.
Chứng
rối loạn tự kỷ cũng tương tự như vậy, bệnh này bao gồm các bệnh liên quan đến rối
loạn phát triển thần kinh tổng hợp như : bệnh tự kỷ, hội chứng Asperger, v.v... Tổ chức Y Tế Thế Giới
cũng đã khuyến cáo số lượng bệnh này hiện tại đang tăng rất cao. Tuy nhiên, mặc
dù đã có rất nhiều luận văn về vấn đề này nhưng người ta vẫn chưa biết chính
xác nguyên nhân là gì.
Tuy nhiên các nhà nghiên cứu đã cho biết sự
căng thẳng và cảm nhiễm của người mẹ khi mang thai có liên quan đến các bệnh về
thần kinh, khởi đầu là chứng rối loạn tự kỷ, đồng thời hệ vi sinh vật trong cơ
thể cũng bị biến đổi trong cùng thời gian phát bệnh.
Những trẻ mắc chứng rối loạn tự kỷ có các vấn
đề về hệ tiêu hóa cực kỳ nghiêm trọng như : tiêu chảy, táo bón, đau bụng,
v.v... và nguyên nhân được phỏng đoán là do ruột có tính thẩm thấu cao. Chính
vì thế chúng ta có thể thấy được sự ảnh hưởng về sợi dây liên kết giữa hệ vi sinh vật – đường ruột – não bộ.
Thêm một kết quả nghiên cứu thú vị nữa về
trường hợp của một bé gái bị mắc chứng tự kỷ đã không còn thấy triệu chứng này
sau khi được cấy vi sinh vật từ phân người khỏe mạnh trong nhiều tháng. Sau khi
cấy, tỷ lệ vi khuẩn Clostridium botulinum trong phân của bé gái tăng
lên rõ rệt. Đây chính là những vi sinh vật được biết đến có liên quan đến chứng
rối loạn tự kỷ.
Sự phát hiện về những vi
sinh vật này được gọi là Andrew Bolt, đây là những vi sinh vật được phát hiện
thông qua việc điều trị chứng tự kỷ. Tuy nhiên do Andrew phải đến độ tuổi trưởng
thành mới được điều trị cấy vi sinh vật nên chứng tự kỷ của cậu bé không điều
trị được. Vì Andrew không được điều trị ngay sau khi chứng tự kỷ mới bắt đầu
phát sinh mà lại để thời gian trôi đi quá lâu sau đó mới điều trị nên mới xảy
ra sự việc đáng tiếc như vậy.
Chính vì thế các nhà nghiên
cứu suy đoán rằng hệ thần kinh phản ứng với sự điều chỉnh hệ vi sinh vật, nhưng
thời gian bị kéo dài lâu càng lâu thì hệ thần kinh sẽ càng trở nên chậm chạp
hơn và khó có thể cải thiện được triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên có thể thấy được
sự cải thiện đáng kinh ngạc về tần suất của chứng tự kỷ đã giảm đi rất nhiều
sau khi bắt đầu điều trị hệ vi sinh vật đường ruột của cậu bé.
Mặc dù vậy, vẫn cần phải tiến hành nhiều
nghiên cứu trên người để biết được vai trò của những vi sinh vật đường ruột đối
với chứng rối loạn tự kỷ. Tuy trên thực tế việc nghiên cứu không hề dễ dàng
chút nào nhưng ít nhất các nhà nghiên cứu đã đưa ra khả năng thuyết phục về việc
hệ vi sinh vật có liên quan đến chứng rối loạn tự kỷ thông qua các nghiên cứu
trên những động vật vô khuẩn. Hiện tại các nhà thần kinh học cũng đang tiến
hành thử nghiệm giả thuyết này trên người.
Vậy là các bạn đã có cái nhìn tổng quát về
việc hệ vi sinh vật có ảnh hưởng như thế nào đến não của chúng ta rồi đó. Thực
tế việc tiến hành nghiên cứu trên người là việc không hề đơn giản, cho nên đến tận
bây giờ người ta chỉ có thể suy đoán và đưa ra nhiều ý kiến thông qua các kết
quả nghiên cứu trên động vật vô khuẩn.
Tuy nhiên có một điều rõ ràng là thông qua
những điều này các bạn có thể biết được chính xác về việc vi sinh vật đóng vai
trò quan trọng như thế nào khi trẻ còn ở giai đoạn mới sinh và tại sao việc hấp
thụ probiotics lại quan trọng đến như vậy.
Qua bài viết này Dr.G cảm thấy việc nghiên
cứu microbiome vẫn còn rất nhiều khó khăn, tuy nhiên Công ty BIFIDO với mong muốn
tạo ra những thành tựu có thể đóng góp và cải thiện sức khỏe con người nên sẽ không
ngừng nỗ lực nghiên cứu về microbiome, đồng thời sẽ tiếp tục nỗ lực nỗ để trở
thành công ty đi tiên phong trong thời đại microbiome đang tiến đến rất gần, vì
thế các bạn hãy tiếp tục ủng hộ chúng tôi nhé !
(Nguồn : Tài liệu từ Công ty Bifido Hàn Quốc)
0 nhận xét:
Đăng nhận xét