Dr.G
xin chào các bạn.
Hôm
qua Dr.G đã gởi đến các bạn thông tin về tầm quan trọng của microbiome trong thời
kỳ mang thai, hôm nay Dr.G sẽ tiếp tục gởi đến các bạn thông tin về sữa mẹ và việc
sinh nở đã đưa chúng ta ra khỏi môi trường vô khuẩn ở tử cung của người mẹ và đặt
bước chân đầu tiên đến với thế giới của microbiome.
SINH NỞ : TỪ MÔI TRƯỜNG VÔ KHUẨN Ở TỬ CUNG ĐẾN THẾ GIỚI MICROBIOME
Chúng
tôi gọi việc sinh nở chính là việc tắm cho
trẻ những dòng vi sinh vật đầu tiên. Như đã nói ở bài viết trước : vi sinh
vật sẽ làm tăng hệ miễn dịch của trẻ, giúp bảo vệ trẻ khỏi những nguy hiểm từ
bên ngoài, hơn nữa còn giúp trẻ tiêu hóa được sữa. Tuy nhiên đối với những trẻ
không được sinh ra một cách tự nhiên mà bằng phương pháp sinh mổ sẽ tiếp xúc với
các vi sinh vật như thế nào ?
Có một
cách gọi là sự “phun mầm”, đây là phương pháp đang được thử nghiệm và sử dụng ở
nhiều bệnh viện trên toàn thế giới. Tiến sĩ Maria Dominguez Bello của đại học
New York đã tiến hành bôi dịch âm đạo
vào trẻ mới sinh bằng phương pháp sinh mổ, sau đó đưa cho người mẹ ôm lấy
trẻ. Sau đó kết quả phân tích tổng số vi sinh vật cho thấy, có thể quan sát được tổng số vi sinh vật
này hầu như giống với tổng số vi sinh vật của những trẻ sinh theo cách tự
nhiên.
Tiến
sĩ Maria Dominguez Bello cho biết : “Tuy
không thể giống với những trẻ sinh theo cách tự nhiên nhưng phương pháp này
cũng phục hồi một phần đáng kể tổng số vi sinh vật của trẻ”. Tuy nhiên trường
hợp này cần thêm nhiều nguyên cứu nữa, cho nên tốt nhất nên hội ý với bác sĩ hoặc
nữ hộ sinh nếu bạn có ý định dùng phương pháp sinh mổ.
Nhất
là những trẻ sinh non thì microbiome lại càng quan trọng hơn nữa. Đối với những
trẻ sinh non sẽ sinh bằng phương pháp sinh mổ và trẻ sẽ phải dùng thuốc kháng
sinh cho dù không có bất cứ triệu chứng cảm nhiễm nào. Khi đó các chủng vi khuẩn
trong đường ruột của trẻ sẽ khó đạt đến sự cân bằng.
Thực
tế, theo một nghiên cứu gần đây cho biết : đối với viêm ruột có tính hoại tử
thì tỷ lệ của chứng viêm ruột này sẽ tăng cao do sự mất cân bằng của tổng số vi
sinh vật. Hơn nữa theo một nghiên cứu khác cho biết : Sử dụng probiotics cho trẻ mới sinh sẽ làm giảm đáng kể tỷ lệ phát sinh
chứng viêm ruột có tính hoại tử ở trẻ.
Theo
một kết quả nghiên cứu với đối tượng là 300 trẻ sinh non, cho biết : tần số phát sinh chứng viêm ruột có tính hoại
tử ở trẻ mới sinh có sử dụng khuẩn bifidobacterium
và lactobacillus giảm đến 50%. Chính vì vậy nên microbiome cực kỳ quan trọng
trong quá trình sinh nở.
Tiếp
theo, các bạn có biết “Sữa mẹ là chất
thích hợp nhất để hoạt tính hóa vi sinh vật” không ?
Đường
ruột của trẻ sẽ mất khoảng từ 4 – 6 tháng chuẩn bị để đón nhận những thức ăn từ
cha mẹ cho, cho nên sau khi sinh từ 4 – 6 tháng đầu nên cho trẻ uống sữa mẹ và
cho trẻ tiếp tục uống kèm với những thức ăn cho trẻ thì sữa mẹ sẽ phát huy tác
dụng tối đa.
(Tuy nhiên do nhiều nhân tố như : thời gian
sinh nở, độ tuổi của trẻ, thực đơn cho thai phụ, v.v… nên chất lượng của sữa mẹ
cũng sẽ khác nhau.)
Trong
sữa mẹ không chỉ chứa những chất dinh dưỡng cơ bản mà còn chứa luôn cả kháng thể
của mẹ, những chất này đều dành cho đường ruột chưa trưởng thành của trẻ.
Lactoferrin
trong sữa mẹ ngăn chặn sự việc chiếm đoạt
chất sắc do vi khuẩn thích thành phần sắt (đa số là vi khuẩn gây bệnh), còn
Lysozyme giúp tiêu hóa thức ăn
bằng chất enzyme cực kỳ mạnh. Hơn nữa yếu tố tăng trưởng bên trong sữa mẹ giúp thúc đẩy sự phát triển đường ruột bằng
những chất tăng cường miễn dịch, đồng thời giúp
duy trì hệ miễn dịch của trẻ. Nó còn giúp
bảo vệ đường ruột khỏi những vi sinh vật bám dính nhanh và giúp cho đường ruột trưởng thành nhanh
chóng. Sữa mẹ thật sự quá tuyệt vời phải không các bạn ?
Không
chỉ có vậy, 10% của sữa mẹ là đường
oligosaccharide, đường này chỉ được tiêu hóa bởi các vi khuẩn tồn tại đơn độc
ở ruột già của người. Hơn nữa vì nó là
thức ăn cho vi khuẩn (lợi khuẩn) nên nó cũng mang đến nhiều lợi ích cho trẻ.
(Trong quá trình sử dụng probiotics, chắc có
lẽ các bạn đã nghe nhắc đến đường oligosaccharide - được gọi là prebiotics, một
loại thức ăn cho lợi khuẩn. Chúng ta gọi cả hai là Synbiotics)
Đặt
trưng của khuẩn bifidobacterium được biết đến với khả năng làm thúc đẩy hiệu
năng trọng tâm của nhân tố trưởng thành tồn tại trong sữa mẹ được gọi là nhân tố
chuyển đổi trưởng thành. Nhân tố chuyển
đổi trưởng thành này giúp duy trì tính miễn dịch, giúp phòng ngừa và ngăn chặn không
cho những chứng viêm xuất hiện ở đường ruột.
Trên thực tế có thể quan sát thấy được phản
ứng lớn hơn đối với hiệu quả của nhân tố trưởng thành đối với những trẻ sinh
thiếu cân được kê toa sử dụng khuẩn Bifidobacterium breve. Có thể thấy
được vi khuẩn này là một thành phần quan trọng trong sự phát triển của cơ thể
trẻ ở thời kỳ đầu.
Không những vậy sữa mẹ còn truyền cả vi
khuẩn của mẹ sang con. Theo một nghiên cứu lấy đối tượng là người và động vật
báo cá rằng : những vi khuẩn mà mẹ đã ăn vào đều được phát hiện bên trong sữa mẹ
và trong bụng của con. Người mẹ sẽ cung cấp hơn 100.000 ngàn vi khuẩn trong mỗi
một lần cho con bú. Cho nên ngoài việc
cung cấp dinh dưỡng đơn thuần thông qua sữa mẹ thì trẻ cũng được cung cấp cả những
vi khuẩn có lợi từ cơ thể mẹ và đến cả thức ăn cho lợi khuẩn (đường oligosaccharide).
Tuy nhiên trong thời gian cho trẻ bú sữa mẹ,
có thể xuất hiện bệnh viêm tuyến vú (chứng
viêm xuất hiện ở vú), v.v… nên cũng có trường hợp sử dụng thuốc kháng sinh.
Như các bạn đã biết, thuốc kháng sinh làm thay đổi tổng số vi sinh vật, vì thế
lúc này tốt nhât nên cho mẹ và trẻ sử dụng
probiotics để bổ sung một phần vi khuẩn cốt lỗi nhất cho cả hai.
Cũng có trường hợp vì lý do nào đó nên không thể cho trẻ uống sữa mẹ, nhưng điều này cũng không thể nói lên việc không cho trẻ uống sữa mẹ sẽ làm giảm chất lượng của việc nuôi nâng trẻ.
Tuy nhiên đường ruột của trẻ uống sữa mẹ
và đường ruột của trẻ uống sữa bột lại có loại chủng khuẩn bifidobacterium hoặc
các loại chất chuyển hóa của vi khuẩn khác nhau. Lúc này có một cách tương tự để
bổ sung chủng khuẩn là pha probiotics có
chứa chủng bifidobacterium và lactobacillus vào sữa bột cho trẻ.
Theo một kết quả nghiên cứu đã được kiểm
tra cho biết : những trẻ uống sữa bột có trộn với probiotics có tổng số vi sinh vật thay đổi tương đương
với những trẻ uống sữa mẹ.
Cuối cùng vì sức khỏe đường ruột của trẻ, các mẹ bầu nên có những vi khuẩn tốt cho riêng mình. Nếu như vẫn còn thiếu thì tốt nhất mẹ bầu nên bổ sung cho hoàn chỉnh bằng cách sử dụng probiotics.
Microbiome đã có từ trước lúc chúng ta ra
đời cho đến tận bây giờ và sẽ cùng đồng hành với chúng ta đến suốt cuộc đời. Vì
vậy để ngày sau khỏe mạnh, chúng ta nên cố gắng tạo nên thật nhiều vi khuẩn tốt
và có lợi vì hệ vi sinh vật bên trong cơ thể của chúng ta nhé !
(Nguồn : Tài liệu từ Công ty Bifido Hàn Quốc)